ΣΤΑΥΡΟΣ ΛΙΤΑΝΕΙΑΣ

40 x 35 εκ.
Επιχρυσωμένος άργυρος
19ος αιώνας

Ο μετάλλινος χυτός σταυρός έχει τρίλοβες τις κεραίες και συμφυή κωνοειδή υποδοχή προκειμένου να τοποθετείται σε κοντάρι όταν περιφέρεται στις λιτανείες¹. Στην μία όψη κοσμείται στο κέντρο με τον Χριστό Εσταυρωμένο, νεκρό επάνω στο σταυρό, μόνο με το περίζωμα. Στις τέσσερις κεραίες στα άκρα ιστορούνται ισάριθμες σκηνές από το Θείο Πάθος, η Προσευχή στη Γεσθημανή, η Κρίση του Πιλάτου, η Αποκαθήλωση και ο Επιτάφιος Θρήνος. Αντίστοιχα, στην πίσω όψη στο κέντρο εικονίζεται ο Θεός Πατήρ πλαισιωμένος με σύμβολα που παραπέμπουν στο Θείο Πάθος, τον πετεινό, την κλίμακα και τον κίονα, ενώ στα άκρα των κεραιών εικονίζονται η Προδοσία, η Μαστίγωση, ο Εμπαιγμός και η Ανάσταση δυτικού τύπου.

Το αδρό σχέδιο, η συνοπτική απόδοση των σκηνών, η διακοσμητική διάθεση και η φυσιοκρατική απόδοση κάποιων επιμέρους στοιχείων, όπως οι ανατομικές λεπτομέρειες του γυμνού Χριστού, η προσπάθεια απόδοσης της υφής του ξύλου στο σταυρό και οι στρατιωτικές στολές, μας παραπέμπουν σε εργαστήριο μεταλλοτεχνίας του 19ου αιώνα.

Α. Κατσελάκη